Merkez Bankası, Türk lirası zorunlu karşılıklara faiz uygulayacak

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türk lirası mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla yeni kararlar aldı. Buna göre bir aydan uzun vadeli TL mevduat ve KKM hesapları için zorunlu karşılıklara 3 ayda bir faiz verilecek. Öte yandan 31 Ocak itibarıyla altın, dolar, euro cinsi hesaplar Türk lirasına çevrilebilecek.

1 AYDAN UZUN VADELİ TL MEVDUAT VE KKM HESAPLARI İÇİN ZORUNLU KARŞILIKLARA 3 AYDA BİR FAİZ VERİLECEK

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB), Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği ile Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği, Resmi Gazete’de yayımlandı.

Buna göre, parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi, TL mevduat payının artırılması ve KKM’den TL mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla belirlenen koşulları sağlayan mevduat bankalarının 1 aydan uzun vadeli TL mevduat ve KKM hesapları için tesis edilen zorunlu karşılıklarına 3 ayda bir faiz uygulanacak.

Katılım bankalarının TL cinsinden tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarında, benzer etkiyi sağlayacak şekilde indirim yapılacak.

DÖVİZ DÖNÜŞÜMLÜ KKM’DE TARİH UZATILDI

Öte yandan, döviz dönüşümlü Kur Korumalı Mevduat‘ta (KKM) tarih uzatıldı. Kur Korumalı Mevduat Hesabı kapsamında, yurt içi yerleşik gerçek kişiler, 31 Ocak 2024 itibarıyla bankalarda mevcut olan altın, dolar, avro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarını TL’ye çevirebilecek.

Yurt içi yerleşik tüzel kişilerin altın, döviz tevdiat hesapları ve katılım fonlarından vadeli TL mevduat veya katılma hesaplarına dönüşüm için esas alınacak bakiyelerle ilgili daha önce belirlenen tarihlerde herhangi bir güncelleme yapılmadı.

TL’ye çevirme işlemleri, hesap sahiplerinin isteği üzerine ve dönüşüm kuru üzerinden gerçekleştirilecek.

ZORUNLU KARŞILIK ORANI NEDİR?

Zorunlu karşılık oranı, mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası’nda bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır ve bu oran Merkez Bankası tarafından kararlaştırılır.

Önceleri iflas riskine karşı koruma sağlanması amacıyla çıkarılan bu kural, günümüzde daha çok bir piyasa likiditesi kontrol aracı olarak kullanılmaktadır. Mevduatın vadesine göre yerli ve yabancı para cinsinden ayrı oranlar dahilinde toplanır.

Zorunlu karşılıklar para politikasını uygulama aracı olarak kullanılabilir. Eğer bankalar atıl rezervlere sahip değilse, zorunlu karşılık oranı artırıldığında bankalar verdikleri kredileri geri çağırırlar ve bu durum para arzının azalmasına neden olur.

Zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde ise zorunlu karşılıkların bir kısmı kullanılabilir rezerv şekline dönüşür, bu da bankaların kredi tabanını artırır. Bankaların kredi tabanının genişlemesi de para arzının artmasına neden olur.

Zorunlu karşılık oranının artırılması daralmacı para politikasına, oranın azaltılması ise genişlemeci para politikasına işaret eder.