Önlenebilir hastalıklar ölümle sonuçlanıyor: Yoksulluğun sağlık üzerindeki etkisi

Yoksulluk hastalıkları, önlenebilir olmasına rağmen milyonlarca insanın yaşamını tehdit ediyor… 

“Yoksulluk hastalıkları” terimi, yoksul ve dışlanmış topluluklarda daha sık görülen, önlenebilir veya tedavi edilebilir olmasına rağmen yüksek ölüm ve sakatlık oranlarıyla toplulukları derinden etkileyen hastalıkları tanımlar.

Bu hastalıkların temel nedeni tek başına mikroorganizmalar değildir. Kötü barınma koşulları, yetersiz su ve sanitasyon altyapısı, kronik yetersiz beslenme, sınırlı sağlık hizmeti erişimi, savaş ve yerinden edilme gibi yapısal sorunlar hastalık yükünü artırır.

Dolayısıyla çözüm yalnızca tıbbi müdahaleler değil; sosyal politikalar, eğitim, altyapı ve ekonomik güçlendirme yatırımlarını kapsamalıdır.

EN SIK GÖRÜLEN YOKSULLUK HASTALIKLARI VE ETKİLERİ 

İSHAL VE SU KAYNAKLI HASTALIKLAR

İshal, özellikle beş yaş altı çocuklarda ölüm nedenleri arasında ilk sıralarda yer alır. Temiz içme suyuna erişim eksikliği, kötü sanitasyon koşulları ve hijyen yetersizliği en temel nedenlerdir. Rotavirüs aşılaması, güvenli su temini ve hijyen eğitimi ile büyük oranda önlenebilir.

ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI (PNÖMONİ vb.)

Yetersiz beslenme, kalabalık yaşam alanları ve sağlık hizmetine erişim kısıtları çocuklarda pnömoni gibi akut solunum yolu enfeksiyonlarını yaygınlaştırır. Erken teşhis, aşılar ve yeterli beslenme hayat kurtarır.

TÜBERKÜLOZ

Tüberküloz, düşük gelirli ülkelerde hâlâ en ölümcül bulaşıcı hastalıklardan biridir. COVID-19 salgını sürecinde tanı ve tedavi hizmetlerindeki aksamalar, TB vaka ve ölüm sayılarında yeniden artışa yol açmıştır.

HIV/AIDS

HIV, özellikle sağlık altyapısının yetersiz olduğu bölgelerde topluluklar üzerinde ağır bir yük oluşturur. Antiretroviral tedaviye erişim eksikliği, hastalığın hem yayılımını hem de ölüm oranlarını artırır.

SITMA

Afrika’nın birçok bölgesinde çocuk ölümlerinin başlıca nedenlerinden biridir. Önleme yöntemleri arasında sinek ağlarının kullanımı, önleyici ilaçlar ve erken tedaviye erişim yer alır.

İHMAL EDİLEN TROPİKAL HASTALIKLAR 

Şistozomiyazis, filaryaz, trahom ve bağırsak parazitleri gibi hastalıklar milyonlarca kişiyi etkiler.

Kalıcı sakatlık, görme kaybı ve büyüme geriliği gibi sonuçlar doğurur. Kaynak yetersizliği ve ilgisizlik nedeniyle bu hastalıklar “ihmal edilen” kategoride kalmaktadır.