İbrahim Yumaklı: Yeşil vatan kadar mavi vatanı da koruyoruz

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Su Kurulu Toplantısı sonrasında açıklama yaptı.

Bakan Yumaklı, kuraklığa karşı hangi önlemler alınacağını anlatırken, “Su yönetimi, gıda güvenliği ve yeşil vatan savunmasının artık bir milli güvenlik meselesi olduğunu tekraren vurgulamak istiyorum. Cumhurbaşkanımızın da söylediği gibi, ‘Suyumuzu korumakla vatanımızı korumak arasında mahiyet itibarıyla bir fark yoktur.’ Suyu, toprağı, tarımı ve ormanı sadece birer sektör değil, geleceğimizi şekillendiren stratejik alanlar olarak görüyoruz. Sürdürülebilir su yönetimi, gıda güvenliği ve ‘yeşil vatan’ savunması artık milli güvenlik meselesi oldu.” diyerek, yeşil vatan kadar mavi vatanın da korunduğunu dile getirdi.

“TÜRKİYE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNDEN ETKİLENİYOR”

Yumaklı konuşmasının Türkiye’nin küresel ısınmadan etkilenen ülkeler arasında yer aldığını, “Türkiye Akdeniz havzasında yer aldığı için küresel ısınma ve iklim değişikliğinden en fazla etkilenen ve etkilenecek olan ülkelerin arasında. Meteorolojik verilere baktığımızda durumun vahametini daha iyi anlamak mümkün. İklim değişikliğinin de etkisiyle son yıllarda meteorolojik afetlerin sıklığı ve şiddeti önemli artışlar görülüyor.” sözleriyle ortaya koydu.

“2100 YILINDA SICAKLIĞIN 4-6 DERECE DAHA ARTMASI BEKLENİYOR”

Bakan Yumaklı, geçen yılki verileri ve 2100 yılına ait beklentileri şöyle ortaya koydu:

2024 yılı son 53 yılın en sıcak yılı olarak tarihe geçti. Yağışlar yüzde 6,3 azaldı. 2025 su yılında ise yağışlar, geçen yılın yüzde 28’in altında gerçekleşti. Türkiye geneli olarak 10 aylık su yılı yağışları son 52 yılın en düşük seviyelerinde gerçekleşti. Bu dönemde Güneydoğu, batı, iç kesimler ve Trakya bölgelerimizde kuraklıklar yaşandı. 2100 yılına kadar gerçekleştirilen simülasyonlarda ortalama sıcaklıkların 4 ila 6 derece artması beklenmekte. Ardışık kurak geçen 5 ile 15 gün arasında artması da beklenmekte. 2100 yılına kadar su kaynaklarımız yüzde 25 azalacak. Bu gerçeklere göre hareket etmemiz gerekiyor.

23 YILDA 3,4 TRİLYON YATIRIM

Son 23 yılda suyun akışına yön vermek adına 3,4 trilyon lira yatırım yaptık; 11 bine yakın su ve sulama tesisini ülkemize kazandırdık. Bu yıl 147 milyar lira kaynak ayırarak 321 projeyi uygulamaya geçireceğiz.

EĞİRDİR GÖLÜNE 21 MİLYAR LİRA YATIRIM

İbrahim Yumaklı, dünyanın içinden geçtiği duruma göre gelişmeleri takip etmek ve uyum sağlamak zorunda olunduğunu belirterek, alınan tedbirleri başlıklarını şöyle sıraladı:

GÖL EYLEM PLANI

Göl eylem planlarımızı hazırlayarak uygulamaya koyuyoruz. Bu eylem planlarına, Eğirdir Gölü eylem planıyla başladık. Gölün hacmi yüzde 55 azaldı. Eylem planında 5 yılda 21 milyar liralık yatırımı yapmış olacağız. İlk olarak 42 metre küplük su takviyesi yapılacak. Bu planları Akşehir, Eber, Bafa, Beyşehir, Burdur, İznik, Seyfe ve Sapanca göllerimiz için de sürdürüyoruz. Önümüzdeki dönemde bu göllerimiz için tek tek eylem planlarımızı açıklayacağız.

SU VERİMLİLİĞİ YÖNETMELİĞİ

Su verimliliği yönetmeliğini yayımladık. Yol haritamızı belirlemiş olduk. İçme suyu seviyesi yeterli olmadığını görüyoruz. Bu konudaki yatırımları hızlandıracağız. Kaynaklar için su eylem planını açıkladık.

YAPAY DESTEKLİ SULAMA OTOMASYONU

Yapay zeka destekli sulama otomasyonu kuruyoruz. Modern sulama sistemlerini yaygınlaştırıyor, yapay zeka destekli sulama otomasyonu ve elektronik su yönetim sistemlerini kuruyoruz. Kapalı sulama sistem oranını yüzde 38’den 2028’e kadar yüzde 45’e çıkarmayı hedefliyoruz. 

BİREYSEL SU SİSTEMLERİNE DESTEKLERİMİZİ SÜRDÜRECEĞİZ.

Bireysel sulama sistemlerine destek sağlıyoruz. Atık su ve atık yönetimi, yenilenebilir enerji ve döngüsel ekonomi tipi yatırımlara, azami yüzde 75’i geçmemek kaydıyla ek yüzde 10 kamu katkısı veriyoruz

Alternatif su kanallarına yöneleceğiz. 

Atık su sistemleri önceliklendirildi. Gediz Havzası’ndaki su kalitesini iyileştirmek amacıyla Turgutlu Organize Sanayi Bölgesi için atık su arıtma tesisi yatırımını önceliklendirdiklerini ve gelişmeleri yakından takip ediliyor.

Ulusal su planımızını kamu kuruluşları, belediyeler ve üniversitelerden gelen görüşleri derledik. Ulusal su planımız için 192 kuruluşun görüşü alındı, önümüzdeki 10 yıla dönük hedefleri değerlendireceğiz. Geniş bir perspektifte değerlendirmeleri içerecek.

8 HEDEF, 32 STRATEJİ, 141 EYLEM BELİRLENDİ

İbrahim Yumaklı, toplantıda alınan kararları şu ifadelerle aktardı: 

Ekolojik gelişme ve inovasyon, kriz yönetimi yerine risk yönetimi gibi 8 farklı hedef, 31 strateji, 141 de eylem belirlendi. Planın Resmi Gazete’de yayımlanması sonrasında kamuoyunu daha geniş değerlendireceğiz. Bugünkü toplantıda taşkın yönetimi ve su kaynakları değerlendirmeleri yaptık. Kurulumuzda 6 karar aldık.

KURULDA ALINAN KARARLAR:

1-Eylemlerin tüm kurumlar tarafından uygulanması. Su kayıplarının azaltılması. Vatandaşı bekleyen kuraklık riski konusunda farkındalık oluşturulması.

2-Kaynaktan musluğa içme suyu için denetim entegrasyonu. Tüm illerde İl Su Kurulları bünyesinde mevcut durumun tespiti ve bir raporun hazırlanması.

3-Havzalardaki sulun kalite ve miktarını artıracak yatırımlara öncelik verilmesi. Bu kapsamda, Kızılırmak Deltası ekosisteminin korunması için Çankırı, Çorum ve Yozgat illerine ait atık su arıtma tesisleri inşa edilerek geliştirilecek. Susurluk ve Yeşilırmak Havzaları Taşkın Yönetim Planları ile Ulusal Su Planı onaylanacak. 

4-Susurluk ve Yeşilırmak Havzaları Taşkın Yönetim Planları ile Ulusal Su Planı onaylanacak. 

5-Kızılırmak havzasında taşkın planlarını onaylanması.

6- Ayrıca, arıtılmış atık suların tarımda yeniden kullanılmasına ilişkin sorun ve çözüm önerileri değerlendirilerek, idari, teknik ve hukuki çözüm önerisi oluşturacak bir alt kurul teşkil edilecek